Elektrikli araç güvenliği son yıllarda yalnızca batarya dayanıklılığı ve çarpışma performansı üzerinden tartışılmıyor. Sürücülerin ve yolcuların maruz kalabileceği elektromanyetik alanlar da merak edilen başlıklar arasında yer alıyor. Almanya’da gerçekleştirilen yeni bir araştırma ise, elektrikli araçlarda günlük kullanım sırasında oluşan elektromanyetik seviyelerin sanıldığı kadar yüksek olmadığını ve güvenlik açısından sınır değerlerin oldukça altında kaldığını ortaya koydu.
Alman Otomobil Kulübü ADAC tarafından yürütülen çalışma, Federal Radyasyondan Korunma Dairesi’nin görevlendirmesiyle gerçekleştirildi. Testlerde yalnızca elektrikli araçlar değil, birkaç hibrit model ve bir adet benzinli otomobil de ölçümlere dahil edildi. Böylece farklı güç aktarma sistemlerinin yol açabileceği elektromanyetik alanların kıyaslanabilir şekilde incelenmesi amaçlandı.
Uzmanlar, test araçlarının içine sürücü pozisyonuna yerleştirilen bir mankene on adet algılayıcı yerleştirdi. Bu algılayıcılar hem farklı oturma konumlarında hem de sürüş ve şarj sırasında elektromanyetik alan değişimlerini kaydetti. Mühendisler özellikle hızlanma, frenleme, klima veya ısıtma sistemlerinin devreye girdiği anlar gibi akım yoğunluğunun kısa süreli arttığı durumları dikkatle inceledi.
Elde edilen sonuçlarda, elektrikli araçların normal sürüşü sırasında ölçülen seviyelerin bilimsel otoriteler tarafından önerilen güvenlik sınırlarının çok altında kaldığı görüldü. Kısa süreli yükselmeler yalnızca yüksek akımın geçtiği bileşenlerde ortaya çıktı. Bu artışlar genellikle motor kontrol ünitesi, yüksek voltaj kabloları veya güç elektroniği bileşenlerinin yoğun çalıştığı anlarda gerçekleşti.
Araştırmada dikkat çeken bir diğer bulgu, yüksek değerlerin baş bölgesinde değil ayak boşluğuna yakın noktalarda görülmesi oldu. Bunun nedeni, elektrikli motorlara ve güç kablolarına en yakın noktanın genellikle ayak bölgesi olması. Buna karşın sürücünün baş ve gövde bölgesinde ölçülen değerler neredeyse sabit kaldı ve hiçbir araçta güvenlik sınırlarına yaklaşmadı.
İlginç bir detay ise elektromanyetik alanların yalnızca elektrikli araçlara özgü olmadığı yönünde. ADAC’ın ölçümlerine göre koltuk ısıtma sistemi, hem elektrikli hem hibrit hem de benzinli araçlarda en belirgin elektromanyetik artışlara neden olan donanımlardan biri oldu. Bunun nedeni, koltuk ısıtma pedlerinde kullanılan dirençli ısıtma elemanlarının yoğun elektrik akımıyla çalışması. Ancak bu seviyeler de insan sağlığı açısından risk oluşturacak sınırların oldukça altında yer alıyor.
Test sürecinin önemli bir aşaması da araçların şarj edildiği anlarda yapılan ölçümlerdi. Yavaş AC şarj sırasında fişin takıldığı anda nispeten yüksek bir elektromanyetik alan tespit edildi ancak bu değer kısa süre içinde normale döndü ve kabul edilebilir sınırlar içinde kaldı. En dikkat çekici nokta ise hızlı DC şarjın beklenenden daha düşük seviyeler üretmesi oldu. Yani yüksek güçlü şarj istasyonları elektromanyetik açıdan daha riskli görünmüyor.
Bu sonuçlar, elektrikli araçlar hakkında zaman zaman dile getirilen “batarya üzerinde oturmak zararlı mı?” gibi soru işaretlerini önemli ölçüde gideriyor. ADAC uzmanları, testlerde elde edilen değerlerin günlük hayatta kullanılan birçok elektronik cihazdan, hatta evdeki bazı elektrikli küçük aletlerden bile daha düşük olduğunu belirtiyor. İnsan vücudunun maruz kaldığı akım yoğunlukları ve elektrik alanları, mevcut uluslararası standartların oldukça gerisinde. Dolayısıyla elektrikli araçlarda sürüş veya şarj sırasında elektromanyetik açıdan kayda değer bir sağlık riski görülmüyor.
Araştırmanın geniş kapsamlı olması, farklı motor tiplerinin ve kullanım senaryolarının değerlendirilmesi, sonuçların güvenilirliğini artırıyor. Elektrikli araç sahipleri ve bu araçlara geçmeyi düşünenler açısından bakıldığında çalışma, elektromanyetik güvenlik konusunda net bir tablo ortaya koyuyor: Günlük kullanımda, hem sürüş hem de şarj sırasında ölçülen elektromanyetik seviyeler güvenlik sınırlarının çok altında ve farklı araç tipleri arasında büyük bir risk farkı bulunmuyor.
Kaynak: https://www.carscoops.com/2025/11/are-ev-drivers-at-risk-from-radiation/
